2013 سال پیش در روز 31 مارس سال دوم پیش از میلاد فرهاد چهارم، پادشاه اشکانی در توطئه ای توسط همسرش که یک زن رومی بود، مسموم شد و به قتل رسید. دستکم مورخان این روز را به عنوان روز مرگ فرهاد چهارم شاه ایران دانسته اند.فرهاد چهارم در توطئه ای توسط زن رومی اش به نام ترموزا یا ترموسا مسموم شد و در این توطئه پسرش فرهادک نیز با مادر همدست بود.
در پی شکست کراسوس فرمانده و کنسول رم در جنگ حران در سال 53 پیش از میلاد از سورنا سردار نامدار ایران و کشته شدنش، پرچمهای رم به دست ایران افتاد و باعث آشفتگی عمیقی در قلمرو امپراتوری رم شد.
اگوستوس امپراتور رم که از سال 27 پیش از میلاد به مدت 31 سال فرامانروای رم بود برای پایان دادن به این تحقیر رومیان که روحیه خود را از دست داده بودند با دولت ایران وارد معامله شد و قرار شد که پرچمها را از ایران بخرد و پول را به اقساط بپردازد. وی برای خرسند ساختن فرهاد چهارم که با این معامله موافقت کرده بود یک دختر رمی را هم برای وی فرستاد. فرهاد فریفته این دختر شد و با او ازدواج کرد و نامش را ترموزا گذارد.
به نوشته برخی از مورخان، ترموزا یا ترموسا در عین حال جاسوس امپراتوری رم بوده و دستور داشت فرهاد چهارم را تحت تاثیر تلقینات خود قرار دهد.
ترموزا از فرهاد چهارم دارای پسری شد که نامش را فرهادک گذاشتند. فرهاد از زن قبلی خود و نیز کنیزهایش پسران دیگری داشت.
ترموزا برای اینکه پادشاهی به پسر خودش برسد و در عین حال خدمتی هم به وطن اصلی کرده باشد به شوهر تلقین کرد که پسران بزرگتر را که بیم کودتا کردنشان می رود به شهر رم بفرستد تا در عین حال با طرز زندگی رومیان و فنون نظامی آنان آشنا شوند. فرهاد پذیرفت، ولی پسران او از آن پس عملا گروگان دولت رم بودند.
در این میان ترموزا از فرصت استفاده کرد و با کمک پسرش، شوهر را مسموم ساخت و بزرگان ایران مجبور شدند که فرهادک را که تنها فرزند در دسترس بود به نام فرهاد پنجم به تخت سلطنت بنشانند.
امپراتور رم پس از شنیدن این خبر، نوه خود کایوس را برای گفتن تبریک روانه تیسفون کرد.
فرهاد پنجم به توصیه مادر تا کنار رود فرات (تیسفون در ساحل شرقی دجله است) به استقبال کایوس رفت و در دیدار با کایوس از دعاوی ایران بر ارمنستان گذشت.
ترموزا و کایوس به فرهاد پنجم تلقین کرده بودند که ارمنستان عامل اختلاف دو امپراتوری رم و ایران است و تا زمانی که تحت قیمومت ایران باشد و شاه آن را سنای ایران (مهستان) انتخاب و اعزام دارد این اختلاف وجود خواهد داشت و صلح و صفا دوام نخواهد آورد و فرهاد پنجم گفته های آنها را پذیرفت.
این اشتباه فرهاد پنجم موجب رنجش بزرگان ایران شد و ضرب سکه با تصویر مادر و پسر که قبلا در ایران رسم نبود و حاکی از شراکت مادر در سلطنت فرزند بود، این رنجش را به خشم مبدل ساخت.
سران ایران از طرز تفکر فرهاد پنجم هم که تحت تاثیر مادر به یونانی ها و رمی ها نزدیکتر از ایرانی ها بود ناخرسند بودند، طرح برکناری او را به مهستان بردند و کارهایی را که مادر او ترموزا به سود رومیان انجام داده بود ارائه کردند که تصویب شد و یک شاهزاده اشکانی دیگر را به نام ارد دوم به پادشاهی ایران برگزیده شد که یک نظامی خشن و سختگیر و قانونگریز بود.
فرهاد پنجم نزدیک به چهار سال سلطنت کرده بود. مورخان به سرنوشت ترموزا اشاره ای نکرده اند. شاید او به رم بازگشته بود زیرا که چهار سال پس از برکناری فرهاد پنجم، پسران فرهاد چهارم که در شهر رم بودند به ایران بازگشتند و بعدا یکی از آنان شاه ایران شد.
به این ترتیب در روز 31 مارس سال دوم پیش از میلاد فرهاد چهارم، پادشاه اشکانی در توطئه ای توسط همسر رمی و پسرش مسموم شد. اما دوران قدرت این مادر و فرزند خیانت پیشه کوتاه بود و به زودی شاه تازه ای از خاندان اشکانی بر تخت سلطنت ایران نشست.
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند
